Matura z geografii to jeden z popularniejszych egzaminów dodatkowych na poziomie rozszerzonym, do którego co roku przystępuje wielu maturzystów. Wybór tego przedmiotu jest szczególnie częsty wśród uczniów planujących studia związane z ekonomią, gospodarką przestrzenną, ochroną środowiska czy prawem. Egzamin wymaga zarówno solidnej wiedzy teoretycznej, jak i praktycznych umiejętności – takich jak analiza map, wykresów czy danych statystycznych. Jakie zatem mogą być zagadnienia z geografii na maturze i jak najlepiej się do nich przygotować?
W ostatnich latach tematy związane z ochroną środowiska, zmianami klimatu, emisją gazów cieplarnianych i polityką klimatyczną pojawiają się w arkuszach maturalnych coraz częściej. Można spodziewać się pytań dotyczących skutków globalnego ocieplenia, sposobów ograniczania emisji CO₂ oraz zagadnień związanych ze zrównoważonym rozwojem. Zarówno na poziomie globalnym, jak i lokalnym.
W ramach tego zagadnienia również częste są pytania poświęcone problemom związanym z energetyką. Szczególnie produkcją energii elektrycznej w Polsce czy Europie. W związku z tym dobrze jest powtórzyć temat występowania surowców energetycznych na świecie. Ponieważ jest to jeden z głównych czynników kształtujących miks energetyczny każdego państwa.
To jeden z głównych filarów matury z geografii. W kolejnych latach nadal aktualne będą zagadnienia dotyczące rozmieszczenia ludności, urbanizacji, migracji oraz struktur zatrudnienia. Uczniowie powinni znać przyczyny i skutki migracji. Jak i umieć analizować mapy demograficzne i wskaźniki rozwoju społeczno-gospodarczego, takie jak PKB, HDI czy stopa bezrobocia. Aby odpowiednio dokonać tej analizy, dobrze jest przypomnieć sobie w szczególności model przejścia demograficznego. A w jego ramach przyczyny kształtujące demografię na świecie.
W zakresie urbanizacji należy również pamiętać o definicjach takich jak reurbanizacja, dezurbanizacja, gentryfikacja itp. W zakres demografii również wchodzi wiedza na temat religii i języków. Co roku jest przynajmniej jedno pytanie poświęcone rodzinom języków lub wyznaniom na świecie.
Typowym zagadnieniem na maturze są także sektory gospodarki. Można spodziewać się zadań, które wymagają znajomości struktury rolnictwa w różnych regionach świata. Także porównania typów przemysłu (np. high-tech vs. tradycyjny) oraz analizy rozwoju sektora usług – np. turystyki czy transportu. Zadania te wbrew pozorom nie wymagają encyklopedycznej, pamięciowej wiedzy, ale znajomości czynników kształtujących poniższe sektory.
Jeśli chodzi o rolnictwo to podstawą jest znajomość klimatologii. Także występowania i właściwości gleb oraz wpływu takich czynników jak struktura właścicielska, czy użycie nawozów sztucznych na wysokość plonów. Jeśli chodzi o przemysł – to w ostatnich latach często pojawiają się pytania o przemiany w przemyśle Polski od lat 90. XX wieku, a także dlaczego nastąpiły oraz jaki wywarły skutek.
Na każdej maturze pojawiają się zadania z wykorzystaniem mapy topograficznej, hipsometrycznej lub tematycznej. Uczniowie muszą umieć odczytywać wysokości, kierunki, odległości. A także analizować zjawiska przestrzenne przedstawione na mapach – np. gęstość zaludnienia, typy gleb czy rozmieszczenie przemysłu.
Nieodłączną częścią matury z geografii są zadania, które odnoszą się bezpośrednio do załącznika będącego mapą danego obszaru Polski. Warto sobie przypomnieć jak obliczać skalę, wysokość słońca w dniach 21 III, 22 VI, 23 IX i 22 XII oraz czas słoneczny, czy strefowy. Ostatnio również coraz częstsze są zadania związane z obliczaniem czasu trasy na podstawie wskazanej w zadaniu prędkości.
Nie można zapomnieć o fizycznej odsłonie geografii. Procesy kształtujące powierzchnię Ziemi – takie jak erozja, wietrzenie, ruchy masowe, trzęsienia ziemi czy wulkanizm. To tematy, które regularnie pojawiają się na egzaminie. Uczniowie powinni znać przyczyny, skutki oraz przykłady występowania tych procesów na świecie. Częstymi zadaniami są te polegające na interpretacji przekroju geologicznego czy rozpoznania danej formy terenu zamieszczonej na zdjęciu lub rycinie.
Egzamin maturalny z geografii – to arkusz, na którym można się spodziewać pytań o cechy fizycznogeograficzne i społeczno-gospodarcze wybranych regionów świata i Polski. Na przykład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Niziny Środkowopolskiej, Amazonii, Sahelu czy Azji Południowo-Wschodniej. W ramach tego zagadnienia dobrze jest znać położenie oraz cechy charakterystyczne polskich parków narodowych oraz występowanie i cechy mniejszości narodowych w naszym kraju.
Matura z geografii sprawdza zarówno wiedzę faktograficzną, jak i praktyczne umiejętności analityczne. Kluczem do sukcesu jest regularna praca z mapą, umiejętność interpretacji danych. Także zrozumienie współczesnych wyzwań środowiskowych i społeczno-gospodarczych. Warto śledzić bieżące wydarzenia, gdyż geografia to przedmiot, który żywo reaguje na zmieniający się świat.
Chcesz dowiedzieć się jeszcze więcej o zagadnieniach z geografii na maturze? Nie zwlekaj – dołącz już dziś do kursów Indeksu w Kieszeni. Zadbaj o solidne przygotowanie do matury! Z pewnością dowiesz się tam wszystkiego, co niezbędne, by dobrze zdać egzaminy dojrzałości.
Strona przygotowana przez Zyskowni.pl